‘Je hebt alleen wat lef nodig’

14-07-2021
0 reacties

Na de Tweede Wereldoorlog is het beleid er op gericht geweest om voldoende voedsel van goede kwaliteit voor een lage prijs te produceren. Dit is goed gelukt. Keerzijde van het verhaal is onder andere dat er steeds minder mensen een directe relatie hebben met onze voedselproductie. Ons eten wordt veelal geproduceerd in lange voedselketens die voor de consument vaak bestaan uit anonieme partijen. Hierdoor is de afstand tussen boer en consument steeds groter geworden. We willen samen met boeren, burgers en andere partijen uit de keten, komen tot een herwaardering van ons voedsel. 

Updates

Zes melkveebedrijven in Brabant vervullen een voorbeeldrol voor boeren die natuurinclusief willen gaan werken. Hoe werken zij? En hoe vullen zij hun rol als inspiratiebedrijf in?

Alle zes staan ze te trappelen om activiteiten te gaan organiseren om collega-boeren en anderen enthousiast te maken voor de natuurinclusieve aanpak. Want melkveehouden en natuur gaan prima samen, stelt melkveehouder Sjaak Sprangers in Kaatsheuvel: ‘Het enige wat je nodig hebt, is een beetje lef. Meer niet.’ Nico Miedema en Noortje Krol (De Waaistap, Heeswijk-Dinther) kunnen zich daarin vinden. Zij schakelen om van gangbaar naar natuurinclusief. ‘Eerst mikten we op een paar akkerranden, maar inmiddels kijken we naar onze totale bedrijfsvoering, want je moet het goed doen of niet doen.’

Steeds enthousiaster

Ook Lia Schots is iemand die steeds enthousiaster raakte. Als rundvee- en varkensdierenarts werd ze de afgelopen jaren actief op de biologische boerderij De Hofstad in Son en Breugel, die zij samen met haar man Paul in 2015 overnam van haar oom. De mechanische onkruidbestrijding (frezen, ploegen, maaien en schoffelen) heeft er in de loop der jaren toe geleid dat er goede biologische mais werd geteeld, waarna de percelen werden omgezet naar kruidenrijk grasland (inmiddels 45 van de 55 hectare). ‘Onze aanpak is minstens zo effectief als met gewasbeschermingsmiddelen. De mais is mooi en schoon.’

Martijn Muskens (melkveehouderij Muskens, Drunen) werkt sinds drie jaar fulltime op het bedrijf van zijn ouders, dat hij nog dit jaar wil overnemen. ‘De kringloop van bodem, gewas, koe en mest in balans krijgen: dat vind ik een mooie uitdaging. En daarbij betrek ik de omgeving heel bewust, zoals natuur- en milieuorganisaties. Ik wil aantonen dat we qua stikstofproblematiek verantwoord bezig zijn.’

Stappen aantonen

Het melkveebedrijf ‘Op Den Hoek’ van Willem Verkuijlen in De Mortel heeft sinds februari een serrestal, die de koeien meer licht en ruimte biedt. Bovendien ligt hier vaste mest op het land, er is kruidenrijk én klaverrijk grasland en er wordt lupine geteeld. Ze hebben ook een wens: ‘We willen graag meten wat vaste mest doet met de bodemkwaliteit, de insectenpopulatie en de waterkwaliteit. Zo kunnen we aantonen welke stappen vooruit we zetten.’ Ook bij biologisch melkveebedrijf Hillekens Hoeve van de familie Verhulst begint alles met een gezonde bodem: die is belangrijk voor het gewas, de koeien en de weidevogels, die zich voeden met bodemorganismen. ‘En we werken zonder kunstmeststof en bestrijdingsmiddelen.’

Economische aspect

Hoe ziet het verdienmodel van deze natuurinclusieve boeren eruit? ‘Hét natuurinclusieve verdienmodel is er nog niet, maar er kan al veel,’ zegt Noortje Krol. ‘Ook verdiepen we ons in alle mogelijke subsidies.’ Hillekens Hoeve zoekt een toekomstbestendig economisch perspectief door de kostprijs laag te houden, vandaar de samenwerking met een biologisch akkerbouwer. ‘Daarnaast zetten we in op lokale verkoop van eigen producten én specialiseren ze zich in de afzet van biologische A2A2-melk.’ Volgens Lia Schots is het de kunst om zónder productieverlies natuur steeds meer te betrekken in de bedrijfsvoering. ‘Dat lukt ons aardig, want onze melkproductie is met twintig procent gestegen.’

Delen aanpak heel graag

Welke activiteiten gaan deze voorbeeldbedrijven de komende drie jaar organiseren? Lia Schots heeft een speciaal wandelpad aangelegd voor consumentenactiviteiten. Nico Miedema en Noortje Krol gaan hun ervaringen delen via blogs en artikelen en ze organiseren demodagen en workshops. ‘Dan laten we bijvoorbeeld zien welke zaaimengsels er zijn.’ Martijn Muskens organiseert zijn eerste ‘farmwalk’: ‘Met een groepje van zo’n tien boeren gaan we dan het land op om van elkaar te leren en elkaar te inspireren.’

Schoolklassen rondleiden

Willem Verkuijlen gaat in 2022 schoolklassen rondleiden én aan studenten vragen mee te denken over hoe ze hun bedrijf slim positioneren. ‘En via social media wil ik de intrinsieke motivatie van boeren aanspreken.’ Hillekens Hoeve organiseert vanaf september 2021 tien bijeenkomsten. ‘Elke keer staat een onderwerp centraal dat gerelateerd is aan natuurinclusieve landbouw.​’ Sjaak Sprangers wil zoveel mogelijk mensen laten kennismaken met zijn melkveehouderij. ‘Ik ga dan het gebied in, want die beleving wil ik ze meegeven. En ik zeg er altijd bij dat ze ook een tweede keer welkom zijn. Want ik weet uit ervaring dat zo’n eerste bezoek even moet bezinken.’

De inspiratiebedrijven

Wil je deze zes boeren en hun activiteiten blijven volgen of eraan meedoen? Ga naar Inspiratiebedrijven Natuurinclusieve Landbouw of bekijk de info per bedrijf: 

Kijk ook in de agenda natuurinclusieve landbouw voor bedrijfsbezoeken en bijeenkomsten of meld je aan voor de nieuwsbrief Landbouw en Voedsel Brabant om op de hoogte te blijven.

Afbeeldingen

0  reacties

Cookie-instellingen