Sjef de Wit, beleidsadviseur goederenvervoer binnen het programma Slimme en Groene Mobiliteit, vertelt over de rol en de visie van de provincie hierin.
“Ik ben betrokken geraakt bij Groene Cirkels in mijn rol als beleidsadviseur op het gebied van goederenvervoer, waarmee ik me al vele jaren bezighoud. Wat me aansprak was dat er binnen deze Groene Cirkels-samenwerking vanuit een open houding wordt gezocht naar samenwerking, in dit geval op het gebied van duurzame logistiek. Dat is voor de provincie zeer van belang, omdat we inzetten op het verbeteren van de doorstroming van de diverse goederenvervoercorridors binnen de provincie. De corridor die vanuit de Mainport Rotterdam via Venlo naar het Ruhrgebied voert en daarbij onder meer de A58 en de A67 omvat, is een belangrijke uitdaging. We willen daarbij onder meer de fileknelpunten ontlasten en het transport duurzamer maken. Meer asfalt is niet de enige oplossing, en is vaak ook niet mogelijk. Daarom is het goed om andere oplossingen te onderzoeken.”
Samenwerkingspartners
Binnen Groene Cirkels kwam al snel bietentransport per schip ter sprake. “Dat is niet nieuw. Vroeger was de jaarlijkse ‘bietencampagne’ een hoogtepunt in het binnenvaartjaar. Vanaf 2005 heeft de vrachtauto de aanvoer van de bieten naar de suikerfabrieken volledig overgenomen. Om het transport over water nieuw leven in te blazen, is onder meer de samenwerking gezocht met MCA Brabant, een gespecialiseerde adviesorganisatie voor multimodaal goederenvervoer, en LCB die de innovatiekracht van de logistieke sector binnen Noord-Brabant versterkt. Verder is de gemeente Steenbergen aangesloten.
MCA Brabant heeft onderzocht met welke vervoerswijzen Cosun Beet Company de bieten vanuit de verst gelegen gebieden het beste kan vervoeren. Uit het onderzoek is gebleken dat gecombineerd transport, georganiseerd rond vervoer per schip, de laagste CO2-uitstoot en kosten met zich meebrengt en beter presteert dan vervoer per vrachtauto.
Indirecte rol
Het resultaat: een geslaagde pilot in 2020, waarna ook in de bietencampagnes van 2021 en 2022 bieten per schip zijn vervoerd – ieder jaar weer wat meer. In 2021 werden daardoor 15.000 vrachtwagenbewegingen voorkómen; wat een CO2-reductie van 20% opleverde. De verwachting is dat dit in de campagne van 2022 nog meer zal zijn. De provincie Noord-Brabant speelt bij een proces als dit vooral een indirecte rol, vertelt Sjef. “Wij hebben bijvoorbeeld een goed zicht op de subsidieregelingen vanuit het ministerie van I&W die voor verbeteringen van havenvoorzieningen of vanuit het Schone Lucht Akkoord kunnen worden ingezet. We kunnen marktpartijen zoals Cosun Beet Company daarop wijzen en adviseren bij de aanvraag: daarmee komt 50% co-financiering vanuit het Rijk in beeld. Daarnaast kunnen we een bijdrage leveren wanneer er zaken gaan spelen op het gebied van de milieu- en omgevingsvergunningen. Dat speelt nu nog niet, maar wanneer Cosun Beet Company op termijn een eigen kadefaciliteit gaat realiseren zal dat wellicht wel het geval zijn. Stimuleren en faciliteren is dus onze voornaamste rol.”
Kansen en successen
Er zijn al successen geboekt op het gebied van logistiek, maar er liggen zeker ook nog kansen. “Een volgende stap is kijken naar manieren om te verduurzamen binnen de scheepvaart zelf. Emissieloos varen bijvoorbeeld, of emissiearm door het gebruik van biodiesel of bio-LNG als brandstof. De kracht van deze samenwerking is volgens mij dat je, met de wil en de bereidheid om stappen te zetten, actief gaat zoeken naar gemeenschappelijke ambities en kansen. Bij dit project werd dat heel duidelijk zichtbaar: voor Cosun Beet Company is vervoer per schip een duurzamere manier van bietentransport, terwijl het vanuit de provincie weer perfect past binnen de strategie om de goederenvervoercorridors te ontlasten. Door uit te spreken dat je wilt verduurzamen, kansen te zien en ambities samen te onderzoeken en te realiseren, kom je tot een oplossing waar alle betrokkenen voordeel van hebben. De Groene Cirkel Logistiek gaat, onder voorbehoud van de ambities in het nieuwe provinciale bestuursakkoord, de komende jaren door, dus hopelijk komen we gezamenlijk tot nog meer mooie resultaten.”
Ambitie provincie
Deze ontwikkeling draagt bij aan de ambities van de provincie voor de landbouw- en voedselketen van morgen, zoals beschreven in het beleidskader Landbouw en Voedsel 2030. Daarbij stelt de provincie zich onder andere ten doel dat de Brabantse landbouw- en voedselproductie in 2030 de meest duurzame in Europa is. Door duurzaam bietentransport wil de provincie er samen met partners voor zorgen dat de Brabantse landbouw– en voedselketen een positieve bijdrage levert aan de Europese klimaatdoelstellingen en aan een gezonde leefomgeving.