Verschillende Brabantse partijen hebben een eerste stap gezet om melkveehouders financieel te belonen voor hun bijdrage aan het versterken van de biodiversiteit in het Van Gogh Nationaal Park i.o. via de Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij (BBM). 

Elies Lemkes-Straver, gedeputeerde Landbouw, Voedsel en Natuur: “Een goede balans tussen landbouw, de leefomgeving en natuur is van groot belang. We hebben allemaal baat bij een goede bodemkwaliteit en een sterke biodiversiteit, zeker de boer. Veel boeren zetten zich daar ook al extra voor in. De Biodiversiteitsmonitor is een prachtig middel om ze ook daadwerkelijk te vergoeden voor hun inzet. Ik ben blij dat we hen de komende drie jaar kunnen belonen en samen met marktpartijen bouwen aan een structureel verdienmodel.”

De Biodiversiteitsmonitor was getest met 55 boeren en stond in februari open voor nog eens 145 deelnemers. Er hebben zich ruim 200 geïnteresseerden gemeld. Zij ontvangen bericht van de Collectieven ANB of ze kunnen deelnemen. Randvoorwaarde is dat uiteindelijk 90% van de deelnemers uit het Van Gogh Nationaal Park komt.

Brabants Bodem

De Biodiversiteitsmonitor is onderdeel van het project Brabants Bodem in het Van Gogh Nationaal Park i.o., dit is een van de projecten uit het Interbestuurlijke programma Vitaal Platteland van het ministerie van LNV. Brabants Bodem wil een nieuw economisch perspectief realiseren voor agrarische ondernemers in het Van Gogh Nationaal Park. In het project werken 11 partijen samen aan een aantrekkelijk, waardevol en toekomstbestendig landschap, waaronder ZLTO, Brabantse Milieufederatie en Brabants Landschap. Het ministerie van LNV, de provincie Noord-Brabant en de waterschappen De Dommel, Aa en Maas en Brabantse Delta betalen samen de beloningen.

Dertien duurzaamheidscriteria

Met de Brabantse Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij worden de prestaties van ondernemers gemeten aan de hand van 13 duurzaamheids-indicatoren, die voor een groot deel rechtstreeks uit de KringloopWijzer af te lezen zijn. Het gaat om zaken als percentage eiwit van eigen land, blijvend grasland en stikstof-bodemoverschot. Aanhakend bij de Brabantse situatie zijn een aantal Groene Indicatoren toegevoegd. Dan gaat het om het percentage kruidenrijk grasland, agrarisch natuurbeheer, groen-blauwe dooradering en minder gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, etc.

Bij aanvang van het project wordt bij iedere deelnemer de beginsituatie vastgelegd. De deelnemer moet aangeven op welke indicatoren hij stappen wil gaan zetten. De groene indicatoren brengen de melkveehouders met ondersteuning van de Collectieven ANB in beeld. Dit project is geënt op de landelijke Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij, ontwikkeld door Friesland Campina, Rabobank en Wereld Natuurfonds. De 7 indicatoren uit de landelijke biodiversiteitsmonitor zijn aangevuld met enkele indiactoren die van belang zijn voor de kwaliteit van het Van Gogh NP.

Zelf aan de knoppen

Nu gaat het erom op welke indicatoren de ondernemer zelf in wil zetten om zijn prestatie te verhogen. Wat past bij het bedrijf, wat past de ondernemer? Hoe hoger de score, des te hoger de beloning. Bij de maximale score kan dat tot € 5.000,- per jaar opleveren, drie jaren op rij.

Deelnemer Paul Schots zegt in het Eindhovens Dagblad van 5 februari:
‘De kracht is dat je als ondernemer zelf aan de knoppen zit, zelf bepaalt wat
goed is voor je bedrijfsvoering, waarbij de ene keuze wordt beloond en 
de andere niet. Dat werkt veel constructiever.’

Lees hier het artikel in het Eindhovens Dagblad met de ervaringen van Paul Schots.

De markt moet het overnemen

Gedurende de looptijd van het praktijkproject BBM wordt gewerkt aan een robuuster verdienmodel. De vorm waarin de beloning dan uitgekeerd zal worden, kan ook anders ingevuld worden. Bijvoorbeeld in de vorm van toegang tot pachtgronden, korting op de pacht, rentevoordeel op kredieten, een plus op de melkprijs, beloning voor CO2 vastlegging, het financieren van ecosysteemdiensten, etc. Deze stapeling van beloning is noodzakelijk voor de boer om te kunnen investeren in het verbinden van landbouw en natuur. 

Meer info over de Brabantse Biodiversiteitsmonitor vind je op de website van de Collectieven.
Meer info en inspiratie over natuurinclusieve landbouw in Noord-Brabant, vind je op het platform www.landbouwenvoedselbrabant.nl/natuurinclusief