HAS Hogeschool bood de afgelopen maanden in samenwerking met Biodiversity in Business aan 15 agrarisch ondernemers de mogelijkheid deel te nemen aan de bedrijfsopleiding Natuurinclusief Ondernemen. Het doel: hen ondersteunen bij het omschakelen naar natuurinclusieve landbouw. HAS Hogeschool ontwikkelde de cursus samen met Biodiversity in Business in opdracht van de Provincie Noord-Brabant.

Maar wat was de aanleiding om deze cursus aan te bieden? Frederiek van Lienen van Biodiversity in Business legt uit dat natuurinclusief ondernemen in opkomst is: steeds meer agrarisch ondernemers verkennen de mogelijkheden voor omschakeling. “Voor de provincie staat natuurinclusief ondernemen daarom hoog op de agenda. Er is een beleidslijn ontwikkeld om ondernemers die willen omschakelen naar natuurinclusieve landbouw te stimuleren inclusief ondersteuning. Die ondersteuning bestaat onder meer uit subsidie, een ondernemerscoach en de mogelijkheid om onder voorwaarden extra grond te verwerven. Ook de cursus Natuurinclusief Ondernemen past in deze ondersteuning. De ondernemers konden daarom gratis deelnemen.”

Bedrijfskundige en natuurinhoudelijke elementen

Ook binnen de bacheloropleidingen van HAS Hogeschool is door deze trend meer aandacht voor natuurinclusief ondernemen ontstaan. Docent Erwin Bouwmans van HAS Hogeschool vertelt dat het inmiddels binnen verschillende onderwijsprogramma’s verankerd zit en zowel bedrijfskundige als natuurinhoudelijke elementen bevat. “Deze elementen bleken zeer geschikt om te zetten voor de bedrijfsopleiding. De bedrijfsopleiding heeft 3 grote thema’s:  waarde bij de klant, biodiversiteit en natuurontwikkeling, en financiën en rendement.

Gezamenlijke zoektocht

Hij vervolgt: “Het is geen opleiding met pasklare antwoorden. De ondernemers startten met hun deelname een gezamenlijke zoektocht naar hoe zij de omschakeling kunnen maken op een rendabele manier. Wij ondersteunen ze in die zoektocht door ze te laten ontdekken wat hun drijfveren zijn, wie hun klanten zijn, hoe ze hun product of dienst in de markt kunnen zetten en hoe ze het financiële plaatje rond krijgen.”

Idee pitchen aan belangrijke partijen

“We vroegen ze tijdens het traject aan welke maatschappelijke opgave ze willen bijdragen en welke partijen ze nodig hebben om hun plan te realiseren”, vult Frederiek aan. “Als eindpresentatie mochten ze hun idee pitchen aan 6 partijen die hen kunnen helpen: ZLTO, waterschap De Dommel, Staatsbosbeheer, provincie Noord-Brabant, gemeente Tilburg, Triodos Bank en Rabobank. Het was een mooie afsluiting voor de ondernemers en we hebben mooie lijntjes weten te leggen.”

Diverse groep

Door de coronamaatregelen volgden de ondernemers het hele traject online. Erwin: “Dat was wel even omschakelen. We hebben er echter veel van geleerd en ontdekt dat het prima kan. De deelnemers konden niet bij elkaar op bedrijfsbezoek, dus maakten ze video’s. De gastlessen werden omgezet in online interviews. Bij dergelijke trajecten voor de deelnemers heel belangrijk dat ze van elkaar kunnen leren. En ook dat lukte. Het was een heel diverse groep. Sommige deelnemers zochten naar een manier om zich te verbreden, anderen naar een nieuw verdienmodel. De ideeën die de ondernemers hadden waren uiteenlopend, van voedselbossen en landschapsbeheer tot extensieve veehouderij en korteketenconcepten. Ondanks dat ze elkaar alleen online zagen ontstond er onderling een mooie dynamiek.”

Vanuit eigen kracht ondernemen

Wat mooi is aan de bedrijfsopleiding vindt Frederiek is dat ondernemers geholpen worden uit de verdrukkingsrol te komen en vanuit hun eigen kracht te gaan ondernemen. “Deze groep van ondernemers vormt een soort innovatievijver: het zijn voorlopers die concrete stappen willen zetten. De provincie werkt graag met hen samen. Ze zijn een voorbeeld voor anderen.”

Elkaar versterken

Erwin beaamt dit. “HAS Hogeschool neemt binnen de bedrijfsopleiding de rol op zich van zowel opleider als verbinder. We bieden ondernemers handvatten om hun plan concreet te maken én koppelen ze aan partijen die hen hierbij kunnen helpen. Maar daarnaast vormen zij ook een belangrijk netwerk voor ons. Er lopen nu bijvoorbeeld enkele afstudeeronderzoeken binnen het thema natuurinclusief ondernemen en de studenten interviewen de ondernemers en gebruiken ze als inspiratiebron. Zo versterken we elkaar.”

In november 2021 gaat de cursus nogmaals van start. Meer informatie en aanmelden.

Lees het verhaal van ondernemers Melissa van der Vlugt en Pieter Brouwer van de Breebroekerhoeve uit Rijsbergen op dit online platform Landbouw en Voedsel Brabant

Lees het verhaal van ondernemers Maurice en Ankie van Erp uit Maren-Kessel op de website van ZLTO-ledenkrant Nieuwe Oogst